Mướp đắng từ lâu đã chẳng còn là loại quả xa lạ đối với mọi người nữa. Bạn có thể dễ dàng mua được nó với mức giá rất rẻ. Rồi sau đó chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon, bổ dưỡng.
Điển hình như trứng xào mướp đắng, canh mướp đắng nấu thịt. Dù ban đầu có thể nhiều người hơi khó ăn. Nhưng 1 khi đã thử rồi thì bạn hoàn toàn bị hương vị của nó mê mệt.
Tuy vậy chẳng mấy ai biết được rằng mướp đắng còn có công dụng chữa bệnh tuyệt vời. Có chăng chỉ là giải nhiệt cơ thể mà thôi. Thực tế, mướp đắng còn có nhiều công dụng hơn thế rất nhiều. Từ Đông y cho đến Tây y người ta cũng đã chứng minh rồi.
Tên Hán Việt của mướp đắng là khổ qua. Đây là loại cây anh em với bầu bí. Nó là giống thân leo và thích hợp ở những nơi có khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều.
Tại Việt Nam thì mướp đắng được trồng ở nhiều nơi. Nhưng vẫn tập trung chủ yếu ở miền núi. Người dân thường làm giàn leo cho tiện chăm sóc và thu hoạch hơn.
Thân cây mướp đắng là thân thảo leo. Đường kính của nó chỉ rơi vào tầm 3 đến 6mm mà thôi. Lá cây xanh ngắt và mỏng. Mỗi lá lại chìa ra thành 4 đến 6 rẻ như chân vịt vậy đó.
Quả mướp đắng thì hẳn không còn xa lạ nhiều nữa. Nó là giống quả dài, da sần sùi. Thường thì sẽ dài từ 13 đến 16cm. Cũng có quả dài đến 20cm hoặc hơn. Khi quả còn non thì sẽ anh ngắt và đắng. Nhưng khi già rồi sẽ có màu cam đỏ và ngọt.
Quả mướp đắng là loại quả đắng nhất trong các loại rau củ luon. Vị đắng của nó lần đầu có thể ăn không quen. Nhưng khi ăn nhiều lần rồi thì sẽ thích mê cho xem. Hơn nữa vị đắng đáy lại chữa được bệnh đấy!
Dù là đối với Đông Y hay Tây y thì mướp đắng cũng có những công dụng nhất định. Nhưng chung quy lại chúng đều có lợi ích tốt cho sức khỏe của người dùng.
1. Đối với y học cổ truyền
Với y học cổ truyền, khổ qua là loại quả có vị đắng tính hàn. Tùy vào cơ địa từng người mà nó có thể thanh nhiệt hay tiêu độc hiệu quả.
Trong dân gian người ta dùng mướp đắng để điều trị các bệnh như mất nước, bệnh về đường tiêu hóa, mụn nhọt, đau mắt đỏ,… Ngoài ra cũng điều trị được cả tiểu đường nữa.
2. Theo y học hiện đại
Các bác sĩ Tây y đã chỉ ra mướp đắng có khả năng kháng khuẩn và kháng virus tự nhiên. Đồng thời nó cũng giúp ngăn ngừa sự hình thành và phát triển của các tế bào ung thư. Bệnh nhân mà đang điều trị ung thư bằng phương pháp hóa trị thì có thể dùng mướp đắng để tăng hiệu quả trị bệnh.
Mướp đắng dù chẳng có vị chua gì cả nhưng hàm lượng vitamin C lại cao ngất ngưởng. Cụ thể là lên tới 120mg lận. Hơn cả chanh hay dâu tây đấy!
Vitamin C từ lâu đã được biết tới với công dụng giúp sức đề kháng khỏe mạnh hơn. Như vậy mướp đắng cũng có tác dụng nâng cao hệ miễn dịch của người dùng. Đồng thời nó cũng ngăn tế bào ung thư hiệu quả nữa.
Trong mướp đắng còn có kaly. Đây là chất giúp duy trì huyết áp ở ngưỡng an toàn. Hàm lượng nguyên tố tiền vitamin A beta-carotene giúp cải thiện thị lực. Hơn nữa còn hỗ trợ điều trị 1 số vấn đề về đường tiêu hóa hiệu quả.
Như mình đã nói ngay từ đầu, nhiều người biết đến mướp đắng chỉ nhờ khả năng thanh nhiệt của nó. Nhưng thực chất đó chỉ là 1 công dụng rất nhỏ ở trong vô vàn công dụng của mướp đắng mà thôi.
Trong mướp đắng có rất nhiều dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể. Đầu tiên phải kể đến như protein có tới 0,9%, cacbon hidrat cũng lên tới 0,2%, lipit chiếm 0,1%. Ngoài ra còn phải kể đến nhiều canxi, kali hay sắt nữa. Chính vì dưỡng chất dồi dào như này mà mướp đắng có nhiều tác dụng với cơ thể người.
Đã có 1 vài nghiên cứu trên người bị tiểu đường mà dùng mướp đắng. Họ thấy rằng sau 1 thời gian thì lượng đường giảm đi. Nhờ vào khả năng chuyển hóa glucose từ mướp đắng.
Mỗi ngày bệnh nhân bị tiểu đường có thể uống 1 cốc nước ép mướp đắng. Như vậy sẽ hấp thu đầy đủ dưỡng chất của quả.
Nếu trong quá trình sử dụng mà cơ thể có biểu hiện bất thường thì phải ngưng ngay. Đồng thời cũng hỏi ý kiến bác sĩ để điều chỉnh thuốc cho phù hợp với lượng đường trong máu.
Những ai bị bệnh sỏi thận rồi sẽ hiểu. Nó đau đớn và khó chịu đến nhường nào. Thật may thì sỏi thận sẽ được đánh tan nhờ dùng mướp đắng. Sau đó những mảnh vụn sẽ được đào thải ra ngoài thông qua việc đi tiểu.
Có được điều này là do mướp đắng giúp acid ở trong nước tiểu giảm đi đáng kể. Nhờ đó mà không còn đau đớn do các viên sỏi gây ra nữa. Ngoài việc uống nước ép từ mướp đắng tươi thì bạn cũng có thể dùng trà mướp đắng. Công hiệu của nó đều như nhau. Nhưng nhớ là không cần cho thêm đường đâu.
Như mình đã nói ở trên, mướp đắng có khả năng ngăn sự hình thành và phát triển của tế bào ung thư. Trong quả mướp đắng có chất làm cho quá trình sản xuất glucose bị gián đoạn. Từ đó sẽ ức chế được sự hình thành của các tế bào ung thư. Nhất là ung thư tuyến tụy.
Không chỉ các tế bào ung thư ở tuyến tụy đâu. Mà các tế bào đó gan, vú hay đại tràng cũng sẽ được loại bỏ đấy! Do đó bạn nên bổ sung mướp đắng vào bữa ăn hằng ngày của mình là được.
Mướp đắng và các chế phẩm từ mướp đắng luôn có 1 lợi ích nhất định cho da. Nó sẽ giúp da dẻ bạn mượt mịn hơn. Không chỉ loại bỏ mụn trứng cá hay làm sáng da. Mà nó còn điều trị được 1 số bệnh về da khác nữa.
Mướp đắng cũng là rau củ thôi mà. Do đó hàm lượng calo trong nó cũng rất ít. Vì thế bạn hoàn toàn có thể dùng nó để giảm cân hiệu quả đấy!
Mướp đắng là 1 trong những loại thực phẩm bổ gan nhất. Nó không chỉ tốt cho gan của bạn. Mà nó còn giúp đường tiêu hóa hay các nội tạng như túi mật, hoạt động tốt hơn. Bạn sẽ ngăn chặn được các nguy cơ bị bệnh về gan hay tiêu hóa hiệu quả nhờ mướp đắng đấy!
Cũng chính vì lợi ích này mà mướp đắng được khuyên dành cho người tiểu đường đấy! Mướp đắng sẽ ngăn tinh bột chuyển thành đường quá nhiều. Từ đó mà cơ thể không có lượng mỡ hay chất béo dư thừa. Nhờ vậy bạn sẽ luôn duy trì cơ thể ở trạng thái cân bằng. Cơ thể của bạn cũng khỏe mạnh hơn. Các cơ bắp cũng vận động linh hoạt hơn.
Mướp đắng cũng được xem là loại thực phẩm nhiều vitamin K. Nhờ vậy mà nó giúp xương cứng cáp, ngăn chặn quá trình đông máu hay giúp chống lại vi khuẩn hiệu quả.
Vì vậy người ta ới khuyên nên dùng vitamin K cho người bị viêm khớp dạng thấp. 1 quả mướp đắng đã có thể cung cấp đủ lượng vitamin K cần thiết cho cơ thể của con người trong 1 ngày rồi. Vì thế bạn có thể sử dụng chúng mỗi ngày.
Ngoài ra thì mướp đắng cũng giàu chất xơ lắm đấy! Bạn không lo các vấn đề về tiêu hóa nữa.
Muốn cơ thể ít bệnh tật thì bạn cần có một sức đề kháng tốt. Và mướp đắng là 1 chất tự nhiên giúp bạn nâng cao sức đề kháng này. Dùng mướp đắng thường xuyên sẽ giúp bạn hạn chế được nguy cơ bị cảm cúm, sốt, dị ứng thức ăn, môi trường.
Ngoài ra mướp đắng cũng được đánh giá là tốt đối với người có bệnh về tiêu hóa, dạ dày.
Mướp đắng được đánh giá là 1 trong những loại quả làm sáng mắt, cải thiện tình trạng bí tiểu và hoạt huyết tốt. Cũng nhờ trong mướp đắng có Alkloid. Nhờ vậy mà cơ thể bạn khỏe khoắn, ăn uống ngon miệng hơn.
Đây có lẽ là công dụng nhiều người biết nhất của mướp đắng. Cũng nhờ việc tiêu độc dễ dàng mà cơ thể bạn nhẹ nhàng, thoải mái hơn. Cơ thể của bạn cũng tránh được nguy cơ mắc các bệnh về đường tiêu hóa, tiểu đường, hay mụn nhọt nữa.
Hàm lượng vitamin C trong mướp đắng rất dồi dào. Vì thế mà nó có khả năng ngăn vi khuẩn tấn công cơ thể bạn hiệu quả. Đối với người mức bệnh do vi khuẩn thì đây chính là lớp màng bảo vệ tự nhiên và an toàn.
Đối với người bị trĩ hay mắc bệnh về gan thì bạn có thể dùng mướp đắng chín thường xuyên. Khi mướp đắng chín thì nó sẽ đỡ đắng hơn và có vị ngọt. Lúc này quả mướp đắng có nhiều chất giúp cải thiện tình trạng bệnh của bạn. Nếu cơ thể hợp thì còn có thể điều trị khỏi nữa.
Không chỉ quả mướp đắng có công dụng này đâu. Mà tinh dầu từ hạt của nó cũng giúp đường trong cơ thể không chuyển hóa thành chất béo dư thừa nữa. Từ đó làm giảm đi nguy cơ bị bệnh tim mạch, hay các áp lực lên thành mạch. Ban cũng không còn lo lắng về vấn đề cân nặng nữa.
Protein và các chất oxy hóa trong mướp đắng là 1 tấm màng giúp cơ thể ngăn chặn vi khuẩn tấn công cơ thể. Đồng thời đối với phụ nữ, các chất này giúp các hoạt động ở màng tế bào năng suất hơn. Từ đó giảm đi nguy cơ mắc bệnh ung thư vú hiệu quả đấy!
Tinh dầu từ mướp đắng cũng giúp ngăn chặn các tế bào ung thư tá tràng cùng nhiều nguy cơ mắc bệnh nguy hiểm khác. Tất cả có được là nhờ vào thành phần cis (9), axit linonic t13 hay tratt (11).
Beta – caroten là chất tiền tố tạo nên vitamin A. Loại vitamin này giúp mắt sáng khỏe và hạn chế khô mắt hiệu quả. Cùng với vitamin C và nhiều chất dinh dưỡng khác nó sẽ giúp mắt không bị các bệnh do oxy hóa. Đòng thời các chất này kết hợ còn giúp hoạt huyết, cải thiện tình trạng bí tiểu tốt hơn đấy!
Bạn rửa sạch mướp đắng rồi ép lấy nước ống. Vậy là sẽ cải thiện được tình trạng ho ngay.
Liên tục trong vòng 1 tháng mỗi ngày bạn dùng 1 thang thuốc như sau. Lấy lá mướp đắng, dây đau xương sao vàng, cỏ vòi voi sao vàng, xấu hổ, rễ màu, cỏ xước, cối xay, rễ ngũ trảo. mỗi vị 8g. Thêm 3g gừng tươi và quế chi 4g, dây thần thông 5g là được. Cho tất cả vào nồi rồi sắc lên lấy nước uống hết trong ngày.
Bạn rửa sạch 1 đến 2 quả mướp đắng rồi đem giã nát cùng 1 lạng đường. Sau đó để yên trong vòng 2 giờ có ngấm rồi cho thêm nước sạch vào lọc lấy nước cốt. Bỏ bã. Uống hết trong 1 lần là được.
Bạn cho 150g mướp đắng và 1 lạng đậu để làm món ăn. Đầu tiên thái mướp đắng rồi xào chín tới rồi mới trút đậu vào. Nêm gia vị cho vừa ăn rồi tắt bếp. Mỗi ngày chỉ cần 1 bữa như này thôi là được.
Chuẩn bị các nguyên liệu sau. 2 lạng củ cải, nửa cân mướp đắng và thịt lợn khoảng 250g là được. Thái mỏng các nguyên liệu trên ra rồi đem đi nấu canh. Nhớ đun lâu 1 chút cho nhiều dưỡng chất ra hết.
Mỗi ngày ăn canh này 1 lần. Liệu trình 20 ngày bạn sẽ thấy tiến triển rõ rệt. Nhưng canh này chỉ dùng với người bị bệnh về họng nặng thôi.
Mặc dù mướp đắng có nhiều công dụng thật nhưng nó cũng tồn tại 1 vài nguy cơ tiềm ẩn. Những nguy cơ này có thể do bạn không biết hoặc vì nó nhiều công dụng quá mà bạn lơ đi. Đừng khiến sức khỏe của bạn gặp nguy hiểm nếu bạn cần lưu ý những điều sau.
Dùng mướp đắng vừa phải thì tốt. Nhưng dùng nhiều thì nó sẽ làm men gan tăng cao lên. Đồng thời trong mướp đắng có chất tên là vicine. Chất này có thể gây choáng váng và hôn mê nếu bạn sử dụng nhiều.
Trong mướp đắng có chất là cho máu của bạn bị thiếu hụt đi nhiều. Vì thế mà ăn nhiều thì sẽ bị thiếu máu rồi dẫn đến các hiện tượng như buồn nôn, chóng mặt.
Mướp đắng tốt đối với 1 số người nhất định, nhưng có những trường hợp thì nó lại khiến tình trạng tệ hơn. Những trường hợp này có thể bạn chỉ biết một vài trường hợp thôi. Nhưng còn nhiều trường hợp khác lắm. Nếu thuộc các trường hợp sau thì bạn tuyệt đối không nên dùng mướp đắng.
Đối với mẹ bầu thì nó sẽ làm tử cung bị co bóp. Có thể dẫn đến sinh non hoặc sảy thai ngoài ý muốn.
Còn đối với mẹ bỉm thì 1 vài chất không tốt từ sữa mẹ sẽ sang cho em bé. Vì thế mẹ cũng không nên ăn. Chưa kể nếu mẹ sinh mổ thì vết mổ cũng lâu lành hơn.
Hơn nữa thì mướp đắng cũng không thực sự nhiều dinh dưỡng mà mẹ bầu hay mẹ sau sinh cần.
Mướp đắng chỉ tốt cho người huyết áp cao. Vì nó từ từ hạ huyết áp xuống. Còn ai bị huyết áp thấp thì không nên dùng 1 tý nào. vì nó có thể gây ra chóng mặt, buồn nôn.
Do đó tốt nhất người huyết áp thấp không nên dùng quả này. Có ăn thì cũng nên dùng 1 lượng nhỏ thôi.
Người bị tiểu đường cũng được khuyên không nên sử dụng. Bởi vì nó có thể làm rối loạn sự nhạy cảm của insulin trong cơ thể. Từ đó mà khiến tình trạng nặng hơn. Nếu muốn dùng thì nên hỏi ý kiến bác sĩ.
Mướp đắng ảnh hưởng đến đường huyết. Điều này đã được chứng minh qua các con số. Nhất là đối với người trong và sau khi phẫu thuật.
Tốt nhất nếu đang có ý định phẫu thuật thì trước và sau đó 2 tuần không động đến mướp đắng.
Nếu người nào đang thiếu men này mà còn sử dụng mướp đắng chẳng khác nào khiến hệ tiêu hóa của bạn kém đi cả. Bạn sẽ hay gặp các vấn đề về đường tiêu hóa hơn nếu cố đấm ăn xôi với loại quả này đấy!
Vì mướp đắng có khả năng giúp cơ thể có nhiều men tiêu hóa hơn. Từ đó mà cải thiện đường tiêu hóa. Song nếu tiêu hóa của bạn kém thì chúng cộng hưởng lại thì cũng khá mệt đấy! Nhẹ thì tiêu chảy hay lỵ. Nặng thì đau dạ dày như chơi.
Dù mướp đắng là loại quả đắng nhất trong các loại củ quả. Nhưng không thể phủ nhận khi nấu ăn nó lại rất ngon. Ban đầu có thể bạn sẽ khó ăn. Nhưng về sau khi ăn được rồi thì bạn sẽ thích mê chút đắng của nó đấy!
Cho lên bếp và xào chín hoặc bạn có thể sốt chúng lên cho đậm vị đều được.
Sau khi rửa sạch những trái mướp xanh thì bạn thái lát mỏng thôi cho dễ ăn và ngấm gia vị. Sau đó thì bạn cho mướp đắng vào bát đá lạnh để bớt đắng. Cuối cùng là ăn kèm với giuốc lợn đậm đà là được.
Hoặc không quen thfi bạn cho lên bếp xào chín tới mướp đắng rồi cho ruốc lợn vào. Đảo đều và nếm gia vị 1 lần nữa rồi tắt bếp.
Mướp đắng rửa sạch rồi lấy hết ruột. Củ năng bỏ vỏ rồi thái lát mỏng. Phi thơm hành tỏi trên bếp rồi trút mướp và củ năng vào xào. Khi các nguyên liệu chín tới thì nêm nếm gia vị rồi tắt bếp là ăn được.
Mướp đắng rửa sạch, bỏ hạt rồi thái lát mỏng. Thêm muối hạt vào bóp kỹ rồi rửa nhiều lần với nước cho bớt đắng. Tôm khô đem xào thơm với tỏi. Cho tôm và mướp đắng vào âu sạch. Thêm chanh, đường, nước mắm và ớt vào trộn đều cho các nguyên liệu ngấm. Khi ăn món ăn có vị chua cay mặn ngọt là được.
Nếu thích bạn cũng có thể cho su su vào chung cũng rất ok đấy!
Bạn rửa sạch nửa cân mướp đắng rồi bỏ hạt, thái lát mỏng. Cho vào nồi cấu cùng 250ml nước đến sôi. Chừng 10p thì tắt bếp. Để nguội rồi uống nhiều lần trong ngày là được.
Không thì bạn chỉ cần cho vào máy xay và lấy nước cốt uống thôi. Tuy nhiên cách này khá khó uống đấy!
Cật sau khi làm sạch thì bạn tỉa hoa cho đẹp rồi ướp với hành cho đỡ hôi. Cho thêm dầu mè và gia vị vào cho ngấm. Ướp khỏang 15p là được rồi.
Bắc chảo lên bếp rồi phi hành thơm lên. Khi hành thơm thì thả cật vào xào sơ. Sau đó cho tiếp mướp đắng vào đảo cùng. Khi nào cả hai nguyên liệu chín tới thì nếm gia vị choa vừa ăn. Đảo đều 1 lần nữa rồi tắt bếp. Rắc thêm hạt tiêu xay lên và thưởng thức.
Mướp đắng vừa quen mà lại vừa lạ. Dù có thể ban đầu bạn chỉ biết đến nó bằng các món ăn khó chịu. Nhưng thực sự thì “thuốc đắng giã tật”. Chính vì sự đắng ấy mà tác dụng của mướp đắng với sức khỏe mới nhiều như thế. Vừa có thể làm món ăn ngon lại vừa chữa bệnh. Ai mà không thích cơ chứ!
Nhưng cũng vì nó có nhiều công dụng như thế nên hạn chế của nó cũng không ít. Bạn cần ghi nhớ những tác dụng phụ của nó để phòng tránh. Đồng thời nếu ở trong các trường hợp không nên dùng mướp đắng thì cũng đừng cố đấm ăn xôi. Khỏe đâu không thấy lại rước bệnh hơn.
Cập nhật 05/07/2020